काठमाडौ, जेठ ११ (हाकाहाकी)– चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जको मुख्य कार्यालय कसराबाट राप्ती नदीमा छाडिएको एउटा घडियाल गोही भारतको कलकत्ता नजिकै हुग्दी नदीको चाकाडा भन्ने ठाउँमा फेला परेको छ ।
निकुञ्जको गोही प्रजनन केन्द्रको जिम्मेवारी सम्हाल्दै आउनुभएका सहायक संरक्षण अधिकृत बेदबहादुर खड्काका अनुसार गत चैत ४ गते राप्तीमा छाडिएको सो गोही एक हजार ६२ किलोमिटर टाढा सो नदीमा पुगेको हो ।
यही जेठ ४ गते माछा मार्ने क्रममा जालमा गोही फेला परेको उहाँले जानकारी दिनुभयो । गोही राप्ती नदीबाट नारायणी नदी, गण्डक हुँदै कोशी पार गरेर हुग्दी पुगेको उहाँको भनाइ छ । गोही छोड्दा राखिएको नम्बरका आधारमा यहीको गोही भएको पहिचान गरिएको हो ।
उहाँका अनुसार विसं २०७१ जेठमा फूलबाट कोरलिएको सो गोही नदीमा छोड्दा ६८७ नम्बर राखिएको थियो । २ दशमलव ६ मिटर लामो सो गोही २६ किलोको थियो । पुच्छर काटेर नम्बर लगाएकाले गोहीको पहिचान गर्न सजिलो भएको हो । विश्वमा नै शङ्कटापन्न अवस्थामा रहेको घडियाल गोही गङ्गा र आसपासका नदीमा मात्र पाइने गर्छ ।
नेपालमा हरेक वर्ष नदीमा गोहीको फूल सङ्कलन गरी बच्चा कोरलेर हुर्काएर नदीमा छाड्ने गरिएको छ । तर गोही गण्डक को ब्यारेज कटेर भारततर्फ जाने क्रम बढेका छ ।
विश्वबाट नै लोप हुन लागेको घडियाल गोहीलाई निकुञ्जको कसरामा रहेको प्रजनन केन्द्रमा हुर्काएर हरेक वर्ष नदीमा छाड्ने गरिएको छ ।
नदीमा छाडिएकामध्ये राप्तिमा मात्र हालसम्म ८३५ गोही छाडिएको उहाँले जानकारी दिनुभयो । सन् १९७८ मा प्रजनन केन्द्र स्थापना भएपछि गोहीका बच्चा हुर्काएर सन् १९८१ बाट नदीमा छोड्न थालिएको हो । नदी प्रदूषण बढ्दै जाँदा सङ्कटापन्न अवस्थामा रहेको घडियाल संरक्षणमा चुनौती थपिएको छ ।
