चितवन – जंगल सफारीसँगै हात्तीबाट मनोरञ्जन लिनका लागि सौराहामा हात्तीपार्क बनाइने भएको छ ।
हात्ती चढेर निकुञ्ज र मध्यवर्ती सामुदायिक वन घुम्नुका साथै नदीमा नुहाउन र खेल्न हात्तीलाई प्रयोग गरिँदै आएको छ । यससँगै ज्येष्ठ उमेर भएका र सफारीमा जान नसक्ने हात्तीलाई प्रयोग गरेर हात्तीपार्क निर्माण गर्न लागिएको हो।
युनाइटेड इलाफेन्ट कोअपरेटिभ सौराहाका अध्यक्ष दीपक भट्टराईले अमेरिकाको वल्र्ड एनिमल प्रोटेक्सन सेन्टरसँग सहकार्य गरी हात्तीपार्क बनाउने तयारी गरिएको बताए। सौराहा क्षेत्रमा एकै ठाउँमा ६० बिगाह हाराहारीको जग्गा खरिद गरेर वा भाडामा लिएर हात्तीपार्क निर्माण गर्ने तयारी गरिएको उनले बताए।
हाल सो सहकारी अन्तर्गत ५७ वटा हात्ती रहेका छन् भने सहकारीमा नभएका अन्य चार हात्ती पनि निजी क्षेत्रबाट सञ्चालनमा रहेका छन् । अमेरिकाको सो संस्थाले सबै लगानी आफ्नै तर्फबाट गर्न, व्यवसायीलाई ऋण दिएर सहयोग गर्न र आधा÷आधा लगानीमा पार्क सञ्चालन गर्ने गरी तीन विकल्प दिएको अध्यक्ष भट्टराईले बताए ।
उनका अनुसार ती तीन विकल्पमध्ये एउटा विकल्पमा पार्क निर्माणका लागि गृहकार्य भइरहेको छ । पार्क निर्माणसँगै हात्ती साङ्लामुक्त हुनेछन् । सो पार्कमा पर्यटकले हात्तीका गतिविधि हेर्नसक्ने छन् ।
जसका कारण पर्यटकका लागि नयाँ र थप गन्तव्य बन्नसक्ने उनको भनाई छ । हात्ती खरिद गर्दा रु ८० लाखको हाराहारी पर्ने गर्दछ । हात्तीको आयु एक सय वर्षको हुनेगर्दछ । ५० वर्षपछि ती हात्तीलाई पार्कमा राखेर पर्यटकको विशेष गन्तव्य बनाउने योजना रहेको क्षेत्रीय होटल संघ चितवन सौराहाका वरिष्ठ उपाध्यक्ष समेतरहनु भएका अध्यक्ष भट्टराईले बताए।
क्षेत्रीय होटल संघ चितवन सौराहाका अध्यक्ष सुमन घिमिरेले भविष्यमा हात्तीको अभावमा जंगल सफारी बन्द हुने अवस्था भएमा पर्यटकलाई विकल्पको गन्तव्यका रुपमा पार्क बनाउन सकिने बताए।
उनका अनुसार हाल महँगो मूल्यमा हात्ती खरिद गर्नुपर्ने बाध्यता छ । एउटा हात्तीलाई गर्भधारणका लागि २२ महिना कुर्नु पर्नेहुन्छ । अहिले भएका हात्ती बूढो हुँदै जाँदा सफारीका लागि धेरै हात्ती पाउन मुस्किल पर्नसक्ने भन्दै समयमा नै पार्क निर्माण गरी भविष्यमा हात्तीसँग खेल्न र आनिबानी हेर्न रुचाउने पर्यटकका लागि विकल्पको खोजीका रुपमा पार्क बनाउन लागिएको अध्यक्ष घिमिरेले बताए।
नेपालमा भारतीय क्षेत्रबाट हात्ती खरिद गरी ल्याउने गरिन्छ । निजीसंँगै यहाँको चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जमा हाल ५७ वटा सरकारी हात्ती छन् । विगत लामो समययता निकुञ्जको आफ्नै प्रजनन केन्द्रमा हुर्काइएका हात्तीले निकुञ्जलाई हात्ती पूर्ति गर्दैआएको छ । निकुञ्जका सूचना अधिकारी नुरेन्द्र अर्यालका अनुसार केही वर्ष पहिला भारतलाई चार गैँंडा उपहार दिँदा १६ हात्ती भारतले नेपाललाई दिएको थियो ।
तत्कालीन राजा वीरेन्द्र शाह हुँदा थाइल्याण्डले पनि एउटा हात्ती नेपाललाई उपहार दिएको थियो । ठूलो वन्यजन्तु र मानिससँग घुलमिल गराउन सकिने भएकाले मानवजाति हात्तीसँग रमाउने गर्दछन् । नारायण अधिकारी/रासस
