काठमाडौँ– विश्वमा जलवायु परिवर्तनले पारेको असरलाई गम्भीर रुपमा लिदै इटालीले विद्यालय तहमा बालबालिकाहरूलाई जलवायु परिवर्तन सम्बन्धी शिक्षा अनिवार्य रुपमा दिनुपर्ने नीति लागू गरेको छ ।
सो नीति लागू गर्ने इटाली विश्वकै पहिलो मुलुक बनेको छ । जलवायु परिवर्तनको असरका बारेमा बालबालिकहरूमा जनचेतना फैलाउने उदेश्यले सो निर्णय गरिएको बताइएको छ । अहिलेसम्म कुनै पनि मुलुकमा जलवायु परिवर्तनको असरका सम्बन्धमा विद्यार्थीलाई छुट्टै पढाउने गरिदैँन् ।
त्यहाँका शिक्षामन्त्री लोरेन्जो फिओरामान्टीले राज्यको सबै विद्यालयहरूमा हप्ताको एक घण्टा जलवायु परिवर्तनको विषयमा अध्ययन गराउनु पर्ने घोषणा गर्दै उक्त नीति आउँदो शैक्षिक सत्रबाट कार्यान्वयन गरिने घोषणा गरेका छन् ।
यति मात्र होइन्, परम्परागत विषय भूगोल, गणित र भौतिकशास्त्रलाई पनि दिगो विकासको दृष्टिकोणबाट अध्ययन गराउनु पर्ने उनले बताए । मन्त्रीको भनाई उल्लेख गर्दै अन्तराष्ट्रिय सञ्चार माध्यमले भनेका छन, ‘सम्पूर्ण मन्त्रालय संरचना नै दिगो र जलवायु शिक्षा प्रणालीमा केन्द्रित गर्ने गरी रुपान्तरण भईरहेको छ ।’
‘म इटालियन शिक्षा प्रणालीलाई पहिलो यस्तो शिक्षा प्रणाली बनाउन चाहान्छु जसले वातावरण र समाजलाई केन्द्रमा राखोस् ।’
यद्यपी वातावरणको क्षेत्रमा लिईएका सरकारी र अन्य कदमहरूको बारेमा कन्जरभेटिभ दलहरूले भने विरोध गरिरहेका छन् । विद्यालय तहमा हरेक शुक्रबार कक्षा छोडेर सडकमा वातावरणको विषयमा हुने प्रर्दशनको विषयमा पनि आलोचना भईरहेको छ । तर यो अभियान अहिले विश्वभर नै चलिरहेको छ । यि विषयमा राजनीतिक दलहरूको विचमा विभाजन समेत रहेको छ ।
यति मात्र होइन्, वातावरण जोगाउने अभियानमा खर्च गर्नका लागि सरकारले अन्य करहरु उठाउने तयारी समेत गरेको छ । शिक्षाको लागि रकम जुटाउन एयरलाइन्स टिकट, प्लास्टिक र चिनी खाद्य पदार्थमा नयाँ कर लगाउने उनको प्रस्तावको चर्को आलोचना भयो । आलोचकहरूले इटालीवासीहरूलाई पहिले नै बढी कर लगाएको बताउँदै आएका छन् ।
त्यसपछि गैर–ईसाईहरूको लागि समावेशी वातावरण सिर्जना गर्न इटालियन कक्षाकोठाबाट क्रूसीफिक्स हटाउनु पर्ने सुझाव दिँदा रूढीवादीहरूले उनी माथि रोष प्रकट गरेका छन् । तर, आलोचनाको बाबजुद पनि सरकारको २०२० को बजेट यस हप्ता संसदमा पेश गरिएको थियो जसमा प्लास्टिक कर र पेय पदार्थ दुबैमा नयाँ कर समावेश गरिएको छ जुन वातावरण संरक्षणका लागि खर्च गर्ने बताइएको छ ।
‘मलाई सबैले उपहास गरे र गाउँ बेवकूफ जस्तो व्यवहार गरे र अब केहि महिना पछि सरकारले ती प्रस्तावहरू मध्ये दुईलाई कार्यान्वयन गर्नेछ र मलाई लाग्छ कि धेरै मानिसहरू यो बाटो सहि भएको कुरामा विश्वस्त छन्,’ उनले भने ।
सर्वेक्षणले ७० देखि ८० प्रतिशत इटालियनले चिनी र टिकटको कर वृद्धिमा सर्मथन गरेको बताए । गठबन्धनका सांसदहरूले उनलाई बजेट संशोधन हुनु अघि नै हवाई टिकटको मूल्य बढाउने प्रस्ताव प्रस्तुत गर्ने बताएका थिए ।
यस प्रकारको लक्षित कर वृद्धि वातावरण, व्यक्ति, विद्यालयका लागि हानिकारक उपभोग हुने वस्तुहरूलाई हतोत्साहित गर्नका लागि रहेको मन्त्री फिओरामान्टी बताउँछन् । उनले अन्य किसिमका जुवाका विभिन्न प्रकार र तेल ड्रिलिंगबाट हुने नाफामा पनि सल्लाह मागेका छन् ।
